Τὸ Εὐχέλαιο
Τὸ Εὐχέλαιο εἶναι ἕνα ἐκ τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας. Συνιστᾶ μυστηριακὴ προσευχὴ καὶ πράξη. Τελεῖται χάριν τῶν ἀρρώστων. Τελετουργοὶ τοῦ φιλανθρώπου τούτου Μυστηρίου εἶναι οἱ πρεσβύτεροι τῆς Ἐκκλησίας, προσκαλούμενοι γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ στὴν οἰκία τοῦ ἀρρώστου χριστιανοῦ. Πλησίον τοῦ ἀσθενοῦς προσεύχονται θερμά. Ἐπικαλοῦνται τη χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος γιὰ νὰ εὐλογηθεῖ τὸ λάδι ποὺ παρατίθεται. Καὶ στὴ συνέχεια ἀλείφουν τὸν ἄρρωστο χριστιανὸ μὲ τὸ εὐλογημένο πλέον ἔλαιο.
Κατὰ τὴ διαβεβαίωση τοῦ Ἀδελφοθέου Ἀποστόλου «ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως», ποὺ ἀναπέμπουν οἱ Πρεσβύτεροι καὶ ἡ ἐπάλειψη μὲ τὸ εὐλογημένο ἔλαιο σώζει τὸν ἄρρωστο. Τοῦ χαρίζει τὴν ἴαση. Τὸν ἀνορθώνει ἀπὸ τὸ κρεβάτι τοῦ πόνου. Παράλληλα, τοῦ χαρίζει καὶ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του.
Ἡ τέλεση Εὐχελαίου γιὰ ἕναν ἀσθενῆ ἀδελφό μας δὲν σημαίνει ἄρνηση ἢ ἀπόρριψη τῆς ἰατρικῆς φροντίδας καὶ τῆς ἐνδεδειγμένης φαρμακευτικῆς ἀγωγῆς ποὺ χρειάζεται. Οἱ χριστιανοὶ καταφεύγουμε στὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη –ποὺ ἀπὸ τὸν Θεὸ δόθηκε στοὺς ἀνθρώπους- ἀλλά, παράλληλα, καὶ στὴ βοήθεια καὶ τὴ θεραπευτικὴ χάρη τοῦ Κυρίου μας, τοῦ μεγάλου Ἰατροῦ ψυχῶν καὶ σωμάτων.
Προσφεύγοντας διὰ τοῦ Μυστηρίου τοῦ Εὐχελαίου στὸν Θεὸ Τὸν παρακαλοῦμε νὰ μᾶς θεραπεύσει ἀπὸ τὴν ἀρρώστια ποὺ ὑποφέρουμε καὶ νὰ ἀποκαταστήσει τὴν κλονισμένη ὑγεία μας. Δὲν ἀπαιτοῦμε οὔτε διατάσσουμε τὸν Θεό. Ἀφηνόμαστε μ᾽ ἐμπιστοσύνη στὴν ἀγάπη καὶ τὴ θεία φιλανθρωπία Του. Ἐὰν Ἐκεῖνος κρίνει ὅτι μᾶς συμφέρει πνευματικά, ὅτι εἶναι γιὰ τὴ σωτηρία μας, ἂς μᾶς χαρίσει τὴν ἴαση. Ἐὰν ὄχι, δὲν ἀγανακτοῦμε· δὲν γογγύζουμε. Ἀντίθετα, καὶ πάλι Τὸν παρακαλοῦμε νὰ μᾶς ὁπλίσει μὲ ὑπομονὴ γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ σηκώσουμε τὴ δοκιμασία.
Κατὰ τὴν τέλεση τοῦ Μυστηρίου τοῦ Εὐχελαίου παρακαλοῦμε τόσο γιὰ τὴ θεραπεία τοῦ ἀρρώστου ὅσο καὶ γιὰ τὴ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν του. Τὸ δεύτερο αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι τὸ Εὐχέλαιο ἀντικαθιστᾶ τὸ μυστήριο τῆς Μετανοίας, δηλαδὴ τὴν Ἐξομολόγηση. Ἀντίθετα, θὰ λέγαμε, τὸ Εὐχέλαιο προϋποθέτει τὸ Μυστήριο τῆς Μετανοίας, μὲ τὸ ὁποῖο ὁ πιστὸς ἐπιδιώκει τὴ συμφιλίωσή του μὲ τὸν Θεὸ Πατέρα καὶ προετοιμάζεται πνευματικὰ γιὰ νὰ συμμετάσχει καὶ στὸ Μυστήριο τοῦ ἁγίου Ἐλαίου. Ζητοῦμε τὴ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν, πρῶτον διότι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς δίδαξε ὅτι καὶ οἱ σωματικὲς ἀσθένειες πολλὲς φορὲς ἔχουν σὰν αἴτιο τὶς ἁμαρτίες μας καὶ δεύτερον διότι ἡ ἁμαρτία ἀφήνει τὶς οὐλές μας στὶς ψυχὲς καὶ τὰ σώματα μᾶς ἀκόμη καὶ μετὰ τὴ μετάνοια καὶ ἐξομολόγηση μας.
Τὸ Εὐχέλαιο ἐκφράζει τὴν ἀγάπη καὶ τὴ στοργὴ τῆς Ἐκκλησίας πρὸς ἕνα ἄρρωστο μέλος μας, γιὰ τὸ ὁποῖο προσευχόμαστε. Τὸ Μυστήριο δὲν εἶναι μιὰ πράξη μαγική. Ἐκεῖνο ποὺ ἀπαιτεῖται εἶναι ἡ πίστη καὶ ἡ μετάνοια, καθὼς καὶ ἡ προσευχὴ στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Ἐπίσης, ὅπως ὁ ἰατρὸς πρῶτα μᾶς ἐξετάζει καὶ μετὰ μᾶς δίδει τὸ φάρμακο, τὸ ὁποῖο αὐτὸς κρίνει, ἔτσι καὶ στὰ πνευματικά. Λέμε στὸν Ἱερέα ἢ τὸν Πνευματικό μας τὸ πρόβλημα ποὺ μᾶς ἀπασχολεῖ καὶ τότε αὐτὸς ἀποφασίζει τὸ «φάρμακο» ποὺ θὰ μᾶς δώσει ἢ θὰ μᾶς συστήσει (εὐχή, ἁγιασμό, εὐχέλαιο, ἐξομολόγηση κ.λπ.).
Τὸ Εὐχέλαιο τελεῖται γιὰ τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα κάθε ἀνθρώπου ποὺ ἀσθενεῖ. Βέβαια, ἡ τέλεση τοῦ Μυστηρίου δὲν περιορίστηκε μόνο στοὺς σωματικὰ ἀσθενεῖς, ἀλλὰ ἐπεκτάθηκε γενικότερα γιὰ ὅλους τοὺς πιστούς, γιὰ τὴν ἐνδυνάμωση καὶ τὴν καταλληλότερη προετοιμασία μας στὰ πνευματικὰ ἀγωνίσματα. Γι’ αὐτὸ καὶ πολλοὶ πιστοὶ προσκαλοῦν στὸ σπίτι μας τὸν Ἱερέα γιὰ νὰ τελέσει τὸ Μυστήριο ὄχι μόνο ὅταν ἀσθενοῦν, ἀλλὰ καὶ γιὰ πνευματικὴ ἐνίσχυση (π. χ. τὴ Μεγάλη Σαρακοστή). Ὁ κύριος σκοπὸς ὅμως στὸ ὁποῖο ἀποβλέπει τὸ Μυστήριο παραμένει ἡ θεραπεία τῶν σωματικῶν ἀσθενειῶν καὶ ὄχι ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν γιὰ τὸν χριόμενο.
Μὲ δεδομένο ὅτι τοῦ Εὐχελαίου προηγεῖται τὸ ἱερὸ Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως, στὸ ὁποῖο ἐνωρίτερα ὁ πιστὸς συμμετέχει, γίνεται ἀποδεκτὸ αὐτὸ ποὺ ἀναγράφεται σὲ ὁρισμένα βυζαντινὰ λειτουργικὰ ὑπομνήματα. Ἡ Ἐξομολόγηση καὶ τὸ Εὐχέλαιο εἶναι οἱ δύο πλευρὲς ἑνὸς καὶ μοναδικοῦ θεραπευτικοῦ «μυστηρίου», στὸ ὅποιο ἡ Θεία Χάρη συγχωρεῖ τὶς ἁμαρτίες μας καὶ θεραπεύει τὰ ψυχικὰ καὶ σωματικά μας νοσήματα, εἶναι Μυστήρια ψυχοσωματικῆς ἰάσεως καὶ ὁλοκληρώσεως τοῦ χριστιανοῦ.
-Τὸ Μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου
Τὸ λάδι, πέρα ἀπὸ τὴ σημαντικὴ θέση ποὺ κατέλαβε στὴ διατροφὴ τοῦ ἀνθρώπου, ἀνέκαθεν θεωρήθηκε καὶ ὡς στοιχεῖο μὲ θεραπευτικὲς ἰδιότητες. Χαρακτηριστικὴ περίπτωση ἡ ἀναφερόμενη στὴν παραβολὴ τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτου (Λούκ. 10,34).
Παράλληλα, ἀπὸ πολὺ παλιὰ τὸ λάδι ἀπέκτησε καὶ θρησκευτικὴ σημασία. Αὐτὸ γίνεται ὁλοφάνερο ἀπὸ τὴ χρήση του σὲ διάφορες τελετὲς τοῦ ἀρχαίου Ἰσραὴλ ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλες θρησκευτικὲς παραδόσεις.
Στὴ χριστιανική μας πίστη καὶ παράδοση τὸ λάδι, καθαγιαζόμενο μὲ τὴν προσευχὴ τῆς Ἐκκλησίας, ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ χριστιανικὰ μυστήρια, τὸ μυστηριο τοῦ ἱεροῦ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ. Θεμελιώδης καὶ χαρακτηριστικὴ ἁγιογραφικὴ μαρτυρία γιὰ τὸ μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου εἶναι αὐτὴ τῆς Καθολικῆς ἐπιστολῆς τοῦ ἁγίου Ἰακώβου του Ἀδελφοθέου (ε,14-15). Τὴν παραθέτουμε στὸ πρωτότυπο καὶ στὴ συνέχεια μεταφρασμένη. «Ἀσθενεῖ τὶς ἐν ὑμῖν; προσκαλεςάσθω τὸὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκληςίας, καὶ προσευξάσθωσαν ἐπ’ αὐτὸν ἀλείψαντες αὐτὸν ἐλαίῳ ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου· καὶ ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως σώσει τὸν κάμνοντα, καὶ ἐγερεῖ αὐτὸν ὁ Κύριος· κἂν ἁμαρτίας ᾖ πεποιηκώς, ἀφεθήσεται αὐτῷ». Δηλαδή: Εἶναι κάποιος ἀπὸ σᾶς ἄρρωστος; Νὰ προσκαλέσει τοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας νὰ προσευχηθοῦν γι᾽ αὐτὸν καὶ νὰ τὸν ἀλείψουν μὲ λάδι, ἐπικαλούμενοι τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου. Καὶ ἡ προσευχὴ ποὺ γίνεται μὲ πίστη θὰ σώσει τὸν ἄρρωστο· ὁ Κύριος θὰ τὸν κάνει καλά. Κι ἂν ἔχει κάνει ἁμαρτίες, θὰ τοῦ τὶς συγχωρήσει.
Ἂν καὶ μοναδικὴ σὲ ὅλη τὴν Καινὴ Διαθήκη ἡ μαρτυρία τοῦ ἁγίου Ἰακώβου, εἶναι ὁλοφάνερο ἀπὸ τὴ διατύπωσή μας ὅτι δὲν ἀναφέρεται σὲ κάτι ἄγνωστο στοὺς χριστιανούς-ἀναγνῶστες τῆς ἐπιστολῆς του· δὲν εἰσηγεῖται κάτι τὸ νέο. Προφανῶς ὑπενθυμίζει καὶ προτείνει κάτι ποὺ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἶχε διδάξει καὶ ποὺ ἀκολουθοῦσαν οἱ χριστιανοὶ ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῶν ἁγίων Ἀποστόλων.
Ἀκόμη δὲν πρέπει νὰ συγχέεται ἡ σύσταση τοῦ ἁγίου Ἰακώβου μὲ τὴν προγενέστερη ἀντίληψη γιὰ τὴ θεραπευτικὴ χρήση τοῦ λαδιοῦ. Ὁ Ἀπόστολος ὁρίζει νὰ προσκαλοῦνται στὸ σπίτι τοῦ ἀσθενοῦς χριστιανοῦ οἱ Πρεσβύτεροι τῆς Ἐκκλησίας γιὰ νὰ προσευχηθοῦν γιὰ τὸν ἄρρωστο ἐπικαλούμενοι τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Συνδέει στενὰ τὴν ἴαση μὲ τὴν προσευχὴ ποὺ γίνεται μὲ πίστη. Καὶ προσθέτει ἀκόμη ὅτι μαζὶ μὲ τὴν ἴαση ὁ Κύριος χαρίζει στὸν ἀσθενῆ ἀδελφὸ καὶ τὴ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν του.
Ἔτσι, ἡ ἀποστολικὴ παραγγελία ἀποτέλεσε τὴ βάση πάνω στὴν ὁποία θεμελιώθηκε ἡ πίστη καὶ ἡ τελετουργικὴ πράξη τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ Εὐχέλαιο εἶναι ἕνα ἐκ τῶν μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας. Συνιστᾶ μυστηριακὴ προσευχὴ καὶ πράξη. Τελεῖται χάριν τῶν ἀρρώστων. Τελετουργοὶ τοῦ φιλανθρώπου τούτου μυστηρίου εἶναι οἱ πρεσβύτεροι τῆς Ἐκκλησίας, προσκαλούμενοι γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ στὴν οἰκία τοῦ ἀρρώστου χριστιανοῦ. Πλησίον τοῦ ἀσθενοῦς προσεύχονται θερμά. Ἐπικαλοῦνται τη χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος γιὰ νὰ εὐλογηθεῖ τὸ λάδι ποὺ παρατίθεται. Καὶ στὴ συνέχεια ἀλείφουν τὸν ἄρρωστο χριστιανὸ μὲ τὸ εὐλογημένο πλέον ἔλαιο.
Κατὰ τὴ διαβεβαίωση τοῦ Ἀδελφοθέου Ἀποστόλου «ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως», ποὺ ἀναπέμπουν οἱ Πρεσβύτεροι καὶ ἡ ἐπάλειψη μὲ τὸ εὐλογημένο ἔλαιο σώζει τὸν ἄρρωστο. Τοῦ χαρίζει τὴν ἴαση. Τὸν ἀνορθώνει ἀπὸ τὸ κρεβάτι τοῦ πόνου. Παράλληλα, τοῦ χαρίζει καὶ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του.
Σχετικὰ λοιπὸν μὲ τὸ μυστήριο τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου ἐπιθυμοῦμε νὰ διευκρινίσουμε ὁρισμένα σημεῖα, ποὺ συνδέονται μὲ τὸ μυστηριο καὶ τὰ ὁποῖα πολλοὶ ἀδελφοί μας χριστιανοὶ εἴτε ἀγνοοῦν εἴτε ἔχουν ἐσφαλμένη ἀντίληψη γι᾽ αὐτά.
Ἡ τέλεση τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου προϋποθέτει τὴν ὕπαρξη ἀρρώστου σὲ μιὰ οἰκογένεια. Γιὰ χάρη του τελεῖται. Αὐτὸ γίνεται ὁλοφάνερο ἀπὸ τὰ αἰτήματα καὶ τὶς εὐχὲς ποὺ ἀπευθύνει ὁ Λειτουργὸς πρὸς τὸν Θεό.
Ἡ τέλεση Εὐχελαίου γιὰ ἕναν ἀσθενῆ ἀδελφό μας δὲν σημαίνει ἄρνηση ἢ ἀπόρριψη τῆς ἰατρικῆς φροντίδας καὶ τῆς ἐνδεδειγμένης φαρμακευτικῆς ἀγωγῆς ποὺ χρειάζεται. Οἱ χριστιανοὶ καὶ στὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη καὶ τοὺς θεράποντές μας καταφεύγουμε, ἀλλά, παράλληλα, καὶ τὴ βοήθεια καὶ τὴ θεραπευτικὴ χάρη τοῦ Κυρίου μας, τοῦ μεγάλου Ἰατροῦ ψυχῶν καὶ σωμάτων, ἐπικαλούμαστε διαμέσου του μυστηρίου τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου ποὺ τελοῦμε.
Προσφεύγοντας διὰ τοῦ μυστηρίου τοῦ Εὐχελαίου στὸν Θεὸ Τὸν παρακαλοῦμε νὰ μᾶς θεραπεύσει ἀπὸ τὴν ἀρρώστια ποὺ ὑποφέρουμε καὶ νὰ ἀποκαταστήσει τὴν κλονισμένη ὑγεία μας. Δὲν ἀπαιτοῦμε οὔτε διατάσσουμε τὸν Θεό. Ἀφηνόμαστε μ᾽ ἐμπιστοσύνη στὴν ἀγάπη καὶ τὴ θεία φιλανθρωπία Του. Ἐὰν Ἐκεῖνος κρίνει ὅτι μᾶς συμφέρει πνευματικά, ὅτι εἶναι γιὰ τὴ σωτηρία μας, ἂς μᾶς χαρίσει τὴν ἴαση. Ἐὰν ὄχι, δὲν ἀγανακτοῦμε· δὲν γογγύζουμε. Ἀντίθετα, καὶ πάλι Τὸν παρακαλοῦμε νὰ μᾶς ὁπλίσει μὲ ὑπομονὴ γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ σηκώσουμε τὴ δοκιμασία.
Τὸ Εὐχέλαιο δὲν γίνεται «γιὰ τὸ καλὸ»· γιατί ἐντυπωσιάζει ἡ μεγάλη διάρκεια τῆς σχετικῆς Ἀκολουθίας· γιατί εἶναι Σαρακοστὴ καὶ ἐπικράτησε ἡ συνήθεια «νὰ κάνουμε στὸ σπίτι ἕνα εὐχέλαιο». Ἤ, «γιὰ νὰ ἁγιαστεῖ τὸ σπίτι μας». Γιὰ νὰ ἁγιαστεῖ τὸ σπίτι τοῦ χριστιανοῦ ἡ Ἐκκλησία ὅρισε ἄλλη ἱερὴ Ἀκολουθία: τὸν Ἁγιασμό. Ἑπομένως δὲν πρέπει νὰ συγχέουμε τὰ πράγματα.
Κατὰ τὴν τέλεση τοῦ μυστηρίου τοῦ Εὐχελαίου παρακαλοῦμε τόσο γιὰ τὴ θεραπεία τοῦ ἀρρώστου ὅσο καὶ γιὰ τὴ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν του. Τὸ δεύτερο αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι τὸ Εὐχέλαιο ἀντικαθιστᾶ τὸ μυστήριο τῆς Μετανοίας, δηλαδὴ τὴν Ἐξομολόγηση. Ἀντίθετα, θὰ λέγαμε, τὸ Εὐχέλαιο προϋποθέτει τὸ μυστήριο τῆς Μετανοίας, μὲ τὸ ὁποῖο ὁ πιστὸς ἐπιδιώκει τὴ συμφιλίωσή του μὲ τὸν Θεὸ Πατέρα καὶ προετοιμάζεται πνευματικὰ γιὰ νὰ συμμετάσχει καὶ στὸ μυστηριο τοῦ ἁγίου Ἐλαίου.
Τὸ ἱερὸ Εὐχέλαιο ἀνήκει στὰ μυστήρια ποὺ χαρακτηρίζουμε ὡς ἐπαναλαμβανόμενα, δηλαδὴ δὲν τὸ τελοῦμε μία καὶ μόνο φορά, ἀλλὰ ἀπεριόριστα.
Ἡ διατύπωση τοῦ ἁγίου Ἰακώβου «προσκαλεσάσθω τοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας» συνέτεινε στὴ διαμόρφωση τῆς παραδόσεως τὸ μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου νὰ τελεῖται ἀπὸ ἑπτὰ ἤ, τοὐλάχιστον, ἀπὸ τρεὶς Ἱερεῖς. Ἡ πρακτικὴ δυσκολία ὅμως νὰ συμμετέχουν ἑπτὰ ἢ τρεὶς Πρεσβύτεροι ὁδήγησε, σὺν τῷ χρόνῳ, στὴν καθιερωμένη πλέον συνήθεια τὸ μυστήριο νὰ τελεῖται καὶ ἀπὸ ἕναν καὶ μόνο Πρεσβύτερο.
Εὐχόμαστε, ὅλοι μας νὰ κατανοήσουμε τὴ μεγάλη ἀξία τοῦ φιλανθρώπου μυστηρίου. Οἱ ἱερωμένοι νὰ τὸ τελοῦμε μὲ συναίσθηση καὶ εὐλάβεια. Οἱ πιστοὶ νὰ συμμετέχουμε μὲ ἐπίγνωση καὶ κατάνυξη. Καὶ ὁ ἐλεήμων Κύριος νὰ ἐπιδαψιλεύει πλούσια στοὺς ἀδελφούς μας ποὺ δοκιμάζονται στὸ κρεβάτι τοῦ πόνου τὴν ἴαση καὶ τὴ συγχώρηση· σὲ ὅλους τὸ ἄπειρο ἔλεός Του.
Τοῦ Σέβ. Μητροπολίτου Μας Σμύρνης κ. Συμεῶν
Τί χρειάζεται γιὰ τὴν τέλεση τοῦ Μυστηρίου:
Πρῶτα νὰ συνεννοηθεῖτε μὲ τὸν Ἱερέα γιὰ τὴν ἡμέρα καὶ τὴν ὥρα τῆς τελέσεως. Τὴν ἡμέρα ἐκείνη πρέπει, σὲ ἕνα εὐπρεπισμένο τραπέζι τοῦ σπιτιοῦ, νὰ ὑπάρχουν:
Μιὰ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ ἢ τῆς Παναγίας
Ἕνα πιάτο μὲ ἀλεύρι (μὲ τὸ ὁποῖο ἀργότερα θὰ κάνουμε πρόσφορο) ἢ ἕνα πρόσφορο ποὺ θὰ δώσουμε στὴν Ἐκκλησία γιὰ νὰ προσκομιστεῖ
Θυμιατὸ στὸ ὁποῖο θὰ καίει λιβάνι
Ἑπτὰ κεριὰ πάνω στὸ πρόσφορο ἢ στὸ ἀλεύρι τὰ ὁποῖα ἀνάβει ἕνα–ένα ὁ ἱερέας σὲ κάθε εὐαγγελικὴ περικοπή
Ἕνα ἀναμμένο καντήλι ἢ ποτήρι μὲ λάδι καὶ ἀναμμένο φυτίλι
Ξυλάκια μὲ βαμβάκι γιὰ ἐπίχριση
Ἕνα χαρτὶ μὲ τὰ ὀνόματα τῆς οἰκογένειάς μας καὶ ὅσων παραβρίσκονται στὸ Εὐχέλαιο, ποὺ θὰ μνημονεύσει ὁ Ἱερέας κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ἱεροῦ Μυστηρίου